دلیل عقب ماندگی اتاق بازرگانی از تحولات روز اقتصادی و اجتماعی چیست ؟

پیمان خطوط شرق | ۱۵ اسفند ۱۴۰۱

سید مهدی مدنی بجستانی/ کاندید ائتلاف پیشگامان تحول

گســترش اقتصــاد فناور و نــوآور در کشــورهای توســعه یافته جهان، جزو بدیهیات اســت. به طوری که در این کشــورها بحث بر سر حمایت از آنها نیست بلکه به این نتیجه رسیده‌اند که توجه ویژه به موضوع نوآوری، حیاتی و زیربنایی است. به ویژه درباره کشورهایی که منابع طبیعی ندارند و حتی آنهایی که به این منابع دسترســی دارند نیز توجه زیادی را به این موضوع معطوف کرده‌اند.

تفکر سیستمی دانش بنیانی

در کشور ما حدود یک دهه است که موضوع دانش بنیان مطرح شده و از نظر وضعیت خاصی که در کشور داریم، توجه‌ها جزیی نگرانه است. ما باید این مسئله را به یک تفکر سیستمی تبدیل کنیم اما در اصل ماجرا این تفکر باید به یک نگرش گسترده در جامعه تبدیل شود و حمایت و کمک دولتی و توجه ویژه بخش خصوصی از الزامات این اتفاق است. اکنون مشکل بزرگ ما علاوه بر محدودیت حمایت‌های دولتی نگاه بخش خصوصی به دانش بنیان ها است.

هم اکنون دولتی‌ها و خصولتی‌ها۷۰ تا ۸۰ درصد اقتصاد را در دست دارند و مابقی اقتصاد کشور در اختیار بخش خصوصی است در حالی که هیچ کدام از این بخش ها به این موضوع اعتقادی نداشتند. در چند سال اخیر این مسأله جدی‌تر شد و درحال عبور از مرحله حمایت‌های جزئی به سمتی هستیم که هم توجه به گروه‌های دانش بنیان‌ بیشتر شده و هم شرکت‌های بزرگ به این فکر افتادند که باید از آن حمایت کنند.

بخش خصوصی در کل دنیا با اتاق بازرگانی شناخته می‌شود و هرکس که ایده‌ای دارد در آنجا مطرح می‌کند و در حقیقت اتاق‌های بازرگانی، نهادی بین المللی هستند و با توجه به وضعیت اتاق های بازرگانی در دنیا و معادل آنها در ایران، بنده معتقدم که راه تحول در بخش خصوصی از مسیر اعتبار اتاق بازرگانی است. اعتباری که در سال‌های اخیر به شدت ضربه خورده و باید فکری جدی برای بازیابی آن کرد. همان گونه که قانون نیز، انسجام و همگراکردن بخش خصوصی را به اتاق بازرگانی سپرده است! حمایت دولتی به کمک مقداری جسارت و مدیریت نوآورانه، اقتصاد دانش بنیان را رقم می‌زند و اگر دانش بنیان‌ها به اتاق‌های بازرگانی راه پیدا کنند می‌توانند تحولی در اتاق بازرگانی رقم زنند. به همین خاطر، حضور شرکت‌های دانش بنیان در ترکیب هیات نمایندگان و کمیسیون‌های اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور بسیار ضروری است.

صنعت برق، انرژی و دانش بنیان نیازمند، نمایندگانی شایسته است

در دوره پیشین، افراد مختلف به ترکیب نمایندگان ورود پیدا کردند و در این دوره، احتمال می‌دهم تعداد بیشتری وارد این حوزه شوند. من معتقدم که مجموعه شرکت‌های دانش بنیان باید در تخصص‌ها و دسته‌های مختلف هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی، نماینده داشته باشند و برای راهیابی به این هیئت تلاش کنند.

اگرچه، با توجه به اتفاقاتی که به خصوص در موضوع تأیید صلاحیت‌ها، لیست‌های انتخاباتی و امکانات اطلاع رسانی در این دوره افتاده کار سختی است اما غیر ممکن نیست. بازرگانان، صاحبان تجارت و شرکت‌های فناوری که کارت بازرگانی دریافت کرده‌اند به خوبی می‌دانند که ترکیب حاکم و لیست فعلی چگونه عملکردی داشته‌اند. بنابراین اگر قصد مشارکت در انتخابات داشته باشند نیک می‌دانند که باید به کدام سو انتخاب خود را انجام دهند. بافت سنتی اتاقهای شهرستان تغییر نکرده ولی باید در همین فرصت تغییرات را شروع کنیم. برای انجام هرکاری یک نقطه شروع نیاز است.

آنان که اکنون در نقش بخش خصوصی شناخته می شوند واقعا بخش خصوصی نیستند. در واقع، مشکلات آنها را ندارند. منظور بخش خصوصی واقعی اســت که پس از گذشــت بیش از ده سال از تصویب قانون «بهبود مســتمر محیط کسب‌وکار» که درصــد کمــی از آن اجرا شــده اســت، همچنان درگیر مشکلات ریز و درشت محیط کار هستند. فکری هم به حال بهبود وضعیت تجارت و دغدغه‌های آنان نمی‌شود. من در صورت ورود به اتاق بازرگانی به واسطه سابقه تشکلی که دارم بیشتر به سمت رفع این مسائل گام خواهم برداشت و تلاش می‌کنم اتاق بازرگانی را به محلی برای فعالان اقتصادی بخش خصوصی واقعی شود.

اصلاح ساختار؛ زمان‌بر اما ضروری

در همان قانون اشاره شده که اتاق‌ها برای انسجام تشکل‌ها هستند و بخش دولتی باید به آنها توجه کند؛ در ده سال اخیر این اتفاق عملا نیفتاده و چون اقتصاد در دست دولت است هرکار که خودش خواسته کرده و هر چقدر هم که بخش خصوصی با صدای تقریباً پایین خود اخطار داده به آن توجهی نشده و به همین جهت نقش بخش خصوصی در اقتصاد، کمرنگ است.

به این سبب هر اتفاقی که در اقتصاد می افتد بخش خصوصی آسیب می‌بیند و زمانی که می‌بیند پارلمان ویژه تشکل‌ها تأثیر چندانی در اقتصاد ندارد انگیزه اش برای اینکه به سراغ تشکل‌ها برود کم می‌شود ولی عقیده ما این است که اصلاح یک ساختار، زمانبر است و ما اگر این کار را رها کنیم اوضاع بدتر می‌شود بنابراین، ما باید مقاومت و اصرار کنیم و این چیزی است که باید توسط بخش خصوصی درک شود و نباید به عقب برگردیم بلکه لازم است با قدرت دنبال این موضوعات باشیم.